Aalsmeer – Opzwepende muziek en een prachtig voorgedragen gedicht door Smita James. Zo begon vrijdag 15 maart de ‘Alles is Taal’ middag in de bovenzaal van De Oude Veiling, georganiseerd door Taalhuis Amstelland, Wereldbuur, Vrijwilligerscentrale Amstelland, Stichting Lezen en Schrijven en de Bibliotheek. Uitgenodigd waren vele sociale instanties, werkgevers, taalcoaches, het Taalpunt en taalcafé. De belangstelling was behoorlijk en tijdens het verloop van de middag werd wel duidelijk hoe betrokken de instanties zijn en intensief zoeken naar wegen om mensen die moeite hebben taal te bereiken.  ‘Het moet van goed naar beter!’, was het motto.

Eén op de acht inwoners

Ruim vierduizend mensen in Aalsmeer hebben moeite met taal. Lydia de Jong van Stichting Lezen en Schrijven verdeelde deze groep als volgt: De laaggeletterden, de anderstaligen en de analfabeten. Laten de lezers vooral niet denken dat het grootste percentage ligt bij de Medelanders. Het kan bij wijze van spreken ook uw in Aalsmeer geboren en getogen buurman of buurvrouw zijn. Matthijs den Hollander en Frans Huissen spraken de middag aan elkaar en deden dat door middel van interviews. Barbara Jongsma stelde de gastsprekers aan het publiek voor: Lydia de Jong, wethouder Wilma Alink, de schrijver en columnist Mano Bouzamour en Ab Spoor, voormalig laaggeletterde. Met een tijdens de dinsdagmarkt opgenomen film kwamen bewoners aan bod. Niet iedereen had de juiste cijfers paraat, maar men zat wel op één lijn met het gegeven dat taal veel te bieden heeft en eenzaamheid voorkomt.

Opmerkelijk was wel dat niemand een laaggeletterde in zijn of haar omgeving kende. En dat is nu ook juist de moeilijkheid voor veel instanties want; Hoe bereik je de mensen? “Wij moeten deze mensen beter zien te vinden”, was dan ook de conclusie. Wethouder Alink benadrukte nog maar weer eens dat iedere bewoner in Aalsmeer en Kudelstaart mee telt. “Als wij niet met elkaar kunnen spreken dan mis je wat. Laat iedereen zijn eigen talenten uitoefenen en eigen gedachten goed kunnen ventileren.” Zij had het tweede boek – ooit van haar ouders gekregen – meegenomen: Pinkeltje. Haar vader las er iedere avond uit voor, totdat zij zelf kon lezen. Zij is dol op lezen en probeert – ondanks haar drukke bestaan – nog altijd iedere dag een uur te lezen.

Tolerante samenleving

“De moed hebben om te zeggen: Ik heb een taal probleem, kan jij mij helpen? Het is voor velen een brug te ver. Nog nooit heeft iemand tegen mij gezegd: Ik kan niet lezen”, aldus de wethouder. ‘Taal problemen brengt een gène met zich mee, een verlegenheid.” Frans Huissen constateerde dat Aalsmeer een samenleving heeft, die tolerant is ingericht. Daar zou toch ook uit moeten kunnen voorvloeien dat het helpen bij taalproblemen de gewoonste zaak van de wereld is. Een energiek personeelslid van het bedrijf Loogman vertelde dat Poolse werknemers vrijblijvend een taalcursus in werktijd wordt aangeboden. Het zou natuurlijk fantastisch zijn wanneer dit geweldige initiatief navolging kreeg.

Schrijver Mano Bouzamour legde in heldere bewoording uit hoe zijn vader worstelde met het feit niet te kunnen praten met de leraar van zijn zoon. De smoesjes die Mano op school vertelde waren talrijk en fantasierijk. “Maar mij heeft de tweetaligheid juist heel rijk gemaakt.” Mano was nieuwsgierig, betwijfelde veel dingen. Hij mocht van thuis degene zijn die hij wilde zijn als hij maar niet de vuile was buiten hing. Toen zijn eerste boek was uitgekomen ging hij er van uit dat hij binnen de Marokkaanse gemeenschap zou worden gezien als een rolmodel. Tot zijn teleurstelling werd hij eerder als een verrader gezien. Zijn eerste succes boek – ‘Ik word genoemd tussen de grote namen W.F.Hermans en Hella Haasse’ – wordt verfilmd en gaat in oktober in de bioscoop Tuschinski in première.  

Bram en Pierre

Dorpsdichter Bram Landzaat las een gedicht voor over de geschiedenis van De Oude Veiling. Het is maar te hopen dat de vele Amstelveense aanwezigen hebben begrepen dat De Oude Veiling voor de Aalsmeerders zowel in het verleden als het heden een belangrijke functie heeft. Ook de column van Pierre Tuning was een mooie aanvulling op het thema van deze middag.

Taalpunt, taalcafé  

Totaal 22 verschillende nationaliteiten kent Aalsmeer. Een aantal van hen zoekt zelf contact met het Taalpunt. Jan van Veen en Hélène Homan waren beide aanwezig om tijdens de workshop iets over hun ervaring te vertellen. Vooral veel uit het onderwijs gerelateerde aanwezigen toonden belangstelling. Kwamen ook met tips. Positief is dat het Taalpunt een duidelijke omhooggaande lijn ziet in de aanvraag. Ook voor het taalcafé – dat vrij toegankelijk is voor iedereen – stijgt de belangstelling.  In Aalsmeer Oost wordt in basisschool de Mikado les gegeven aan bewoners. Een initiatief genomen vanuit de kerk, waar overigens iedereen die beter Nederlands wil leren welkom is. “Mensen nemen elkaar mee. Dus ook hier groeit de belangstelling.” Helma Keesom vertelde over een paar geslaagde projecten: ‘Bakkie doen’, waar mensen in Triade met elkaar taal beoefenen. “De halve wereld komt hier bij elkaar.” In De Oude Veiling is er een Marokkaanse mannengroep opgericht waarvan men hoopt dat ook Aalsmeerders zich hierbij gaan voegen. In het Parochiehuis geeft een Syrische docente Arabische les. Ook Ab Spoor kwam met slimme eenvoudig uit te voeren ideeën om mensen met een taalachterstand te bereiken en te stimuleren.

Voorlezen een goed begin

Voorleesexpress verricht eveneens zeer goed werk. Jonge kinderen worden door vrijwillige opa’s en oma’s maar ook door middelbare scholieren – voor wie het een stage opdracht is – voorgelezen. Het 20 weken durende traject gebeurt in overleg met de scholen en voldoet aan een behoefte. Evenals bij alle andere initiatieven telt ook hier dat mond tot mond reclame het beste resultaat levert.

De middag werd afgesloten met een compliment aan wethouder Alink die met haar belangstelling respect afdwong bij de organisatie. Dat zij van begin tot eind aanwezig was werd als uitzonderlijk ervaren. “Voor mij geen opgave, wij willen allemaal het beste voor alle inwoners”, was haar antwoord.

Janna van Zon