Vinkeveen – Wat gaat er de komende jaren gebeuren in het dorpshart van Vinkeveen? Het college heeft daar plannen voor gemaakt: een ruimtelijk kader en een verkeerskundigplan. Beide plannen geven inzicht in de ingrijpende veranderingen. Volgens het college zijn de plannen gericht op ontwikkeling van woningbouw aan het water, ‘voorzieningen’ en het verbeteren van bestaande rijwegen. Het college hecht naar eigen zeggen aan de betrokkenheid van bewoners en grondeigenaren.

Het zogeheten ontwikkelgebied loopt aan de noordzijde tot aan de Baambrugse Zuwe en het kerkgebouw van de Hervormde Gemeente. Aan de oostelijke kant vormen de dijksterreinen aan de rand van de Vinkeveense plassen de afscheiding. De zuidgrens loopt langs de Julianalaan en aan de westzijde is de Ringdijk de grens. In de beschrijving van het ruimtelijk kader worden drie “ijzers in het vuur” aangegeven waarmee het water en Vinkeveen aan elkaar gesmeed gaan worden: het gebruik van de dijksterreinen, de inrichting van het terrein van de Adelaar en het aanpassen van waterverbindingen.

Wel of geen brug
“Nu is de beleving van het water, de Vinkeveense plassen en het omliggende landschap vanaf de Herenweg minimaal.” Met de aanleg van robuuste watergangen zou dat beter worden: één brede sloot tussen Kloosterplein en de ringdijk, de ander ten noorden van de N201. Die nieuwe hoofdwaterweg, tussen de ringvaart ten oosten van het plangebied en de plassen aan de westzijde, moet zorgen voor een duidelijk zichtbare verbinding. Een doorvaartbare brug in de Herenweg “een belangrijke wens” in de papieren plannen voor het dorpshart. Als die brug er komt, wordt dat gezien “als een belangrijke pre, maar niet als een absolute must, zo valt te lezen. Want in het rapport grossiert de gemeente in allerlei opties die wel of niet zouden kunnen. Al een paar zinnen verderop in het rapport wordt dat duidelijk. Want door adviesbureau Mobycon is vanuit verkeersoogpunt een beweegbare brug in de Herenweg sterk afgeraden. Daarop volgt de zin: “Daarmee is deze optie komen te vervallen.” Wel gaat onderzocht worden of een vaste brug met voldoende doorvaarthoogte in de Herenweg haalbaar is.

Verrommeld
In drie deelgebieden is woningbouw gepland. Het eerste deelgebied betreft ligt ten noorden van de N201 en aan de westzijde van de Herenweg. Het tweede deelgebied ligt tussen de Julianalaan en de N201. Volgens het college zijn deze beide deelgebieden “verrommeld”. In de deelgebieden 1 en 2 is langs de N201 in de richting van de ringvaart “laten de openheid en de afstand tot de bestaande bebouwing hier een bouwhoogte van maximaal vier bouwlagen met een kap toe”. Die hogere bebouwing zou zorgen voor een geluidsluwe woonomgevingachter de gebouwen. De overige bebouwing in de deelgebieden 1 en 2 bestaat uit driewoonlagen. 

De Adelaar
Het verharde terrein van de voormalige betonfabriek ‘De Adelaar’ vormt het derde deelgebied. Daar zijn woningbouw en de realisatie van voorzieningen gepland. Voor die voorzieningen is maximaal 1.000 vierkante meter bruto vloeroppervlak beschikbaar. Het realiseren van een supermarkt in combinatie met een winkelprogramma en woningen op de Adelaarlocatie geeft een te zware verkeersbelasting op de Herenweg. “Dit scenario worden dan ook niet realistisch geacht.” Het beschikbare vloeroppervlak is overigens te klein voor het vestigen van een supermarkt.

Op de kop van het Adelaarterrein zou “een markant gebouw met een bijzondere kapvorm” moeten komen, “voor het versterken van de aantrekkingskracht en een goede oriëntatie vanaf het water. Dit gebouw wordt het nieuwe herkenningspunt vanaf de plassen en het baken van het dorpshart”, zo valt te lezen in het ruimtelijk kader. Het college vindt het daarom stedenbouwkundig “passend en gewenst” om daar een gebouw van zo’n 20 meter te laten bouwen: vijf woonlagen en een schuine kap. Het volume van dat gebouw wordt in het ruimtelijk kader niet genoemd. Er is ook plek voor horeca en het is de bedoeling dat het terrein wordt ingericht “als ontmoetingsplaats voor de dorpsbewoners en waterrecreanten.” Aan de noordzijde van het Adelaarterrein mag de bebouwing bestaan uit drie bouwlagen en een kap; aan de zuidzijde is gekozen voor twee bouwlagen met een kap.

Eigen grond gemeente
De locatie Herenweg 196 wordt getypeerd als ‘vierde deelgebied’. Herenweg 196 is een groot perceel dat eigendom is van de gemeente. Momenteel maakt kanovereniging De Ronde Venen gebruik van dat terrein. Als toekomstige bestemming wordt dit aangeduid als ‘overloopgebied’ voor uiteenlopende functies “die vooral ten dienste moeten staan van de ontwikkeling van de woningbouw ten noorden van de N201”. Deze vage aanduiding wordt later in het verhaal heel duidelijk: het perceel Herenweg 196, dat gemeentelijk eigendom is, lijkt al voorbestemd als toekomstig parkeerterrein omdat parkeren aan de Herenweg tussen N201 en Baambrugse Zuwe niet langer de bedoeling is. Ook zou het perceel Herenweg 196de verbinding moeten vormen naar ‘deelgebied 5’. 

Verwilderde indruk
Deelgebied 5 bestaat uit de dijksterreinen, die de verbinding met de plassen mogelijk zouden moeten maken. Deze dijksterreinen “zijn begroeid en maken een verwilderde indruk”, aldus het rapport dat het college heeft laten opstellen. De twee losliggende dijksterreinen zijn nu niet openbaar toegankelijk. Aangegeven wordt dat door het onderling verbinden van deze dijksterreinen met de Baambrugse Zuwe een nieuw gebied ontstaat dat kansen zou kunnen bieden voor recreatief gebruik. “De dijksterreinen worden gezien als de meest kansrijke verbinding tussen het dorp en de plassen”.

Geluidshinder
De nieuwe ontwikkelingen in het plangebied mogen niet leiden tot vermindering van het nu bestaande wateroppervlak en dat geldt ook voor de huidige lengte van de natuurlijke oevers. Direct langs de N201 wordt de maximaal toegestane geluidshinder voor woningbouw overschreden en het valt nog te bezien of geluidsbeperkende voorzieningen alsnog soelaas zouden kunnen bieden.

Aantal woningen
Met de huidige verkeerskundige maatregelen geldt dat er maximaal 240 woningen gebouwd kunnen Door het toepassen van aanvullende maatregelen in de verkeersstructuur van Vinkeveen zouden ongeveer 300 woningen passen binnen het plangebied. De gemeente hanteert daarbij een verdeling van minimaal 30% sociale huur, minimaal 15% middeldure huur / goedkope koop en maximaal 55% in de vrije sector. In het ‘Ruimtelijk kader dorpshart Vinkeveen’ gaat het om een schetsplan en dus om “wat zou kunnen”. Wel staat vast dat er geen nieuwe hoofdwegen voor autoverkeer komen. Overigens zou uit verkeersonderzoek al blijken dat de drie geplande woningbouwlocaties kunnen worden aangesloten op de al bestaande infrastructuur “zonder dat een overbelasting op de piekmomenten ontstaat.” 

Achteraan in de rij
De Herenweg, de Kerklaan en de kruising op de N201 worden wel aangepast. “Deze aanpassing van wegen kan niet los worden gezien van de visie op mobiliteit. Deze visie gaat uit van de aanwezigheid van Hoogwaardig Openbaar Vervoer, optimale fietsverbindingen en “nieuwe, alternatieve vervoersmogelijkheden, zoals gebruik van deelauto’s.” Kortom, de automobilist in een privéauto sluit achteraan in de rij. Want de ruimte voor de fietsers wordt verbreed en de wegen worden als 30-kilometerwegen ingericht. De automobilist wordt zo gedwongen de snelheid aan te passen en bewust gemaakt van de positie op de weg ten opzichte van de fietsers. 

Eind november 2022 zijn belangstellende bewoners in dorpshuis ‘De Boei’ voor het eerst geïnformeerd over de nieuwe inzichten over de verkeersstructuur in Vinkeveen en het plan om het wegennet in Vinkeveen als 30-kilometerwegen in te richten. Die verandering werkt door tot ver buiten de geplande woningbouwlocaties en heeft grote impact.