Uithoorn – Dit jaar bestaat de Knotgroep 50 jaar en dat willen ze niet ongemerkt voorbij laten gaan. Daarom is er 16 maart een feestelijke bijeenkomst met genodigden. Actieve knotters, reünisten en directe contacten zijn uitgenodigd bij de werkschuur in het Elzenlaantje.
In 1974 nam docent Wim van Zuilen zijn leerlingen van de LTS mee naar buiten om wilgen te knotten. Hun werkzaamheden vielen op en ze wonnen de eerste prijs van de Nationale Milieuactie. Daarna wilden ook volwassenen de handen uit de mouwen steken en groeide de Knotgroep uit tot een actieve groep vrijwilligers die om de week hun gereedschap oppakt om de knotwilgen in de omgeving te knotten.
De knotwilg hoort bij het Nederlandse polderlandschap. Vaak staan ze in een rijtje langs een sloot, want deze karakteristieke bomen houden van natte voeten. Vroeger werden klompen gemaakt van wilgenhout. Ook werden de wilgentenen en takken door boeren gebruikt om manden van te vlechten of een erfafscheiding te bouwen. “Door ruilverkaveling en de uitvinding van prikkeldraad was het hout minder nodig en verwaarloosden de wilgen. Als de bomen niet goed onderhouden worden, waaien ze kapot”, vertelt Bert Schaap, bestuurslid van Knotgroep Uithoorn. De pruik moet om de twee á drie jaar worden geknot.
Vrolijk en veilig
Op zaterdagochtend verzamelen zo’n twintig tot dertig knotters zich bij de werkschuur. “We doen alles nog met de hand. Af en toe gebruiken we een motorzaag, maar we willen dat geluid liever niet horen”, lacht Bert. Voor medebestuurslid en coördinator Wim Bax speelt veiligheid daarbij ook een rol: “Ik ben net weer naar een training Veldhulpverlening geweest. We nemen altijd een EHBO-doos mee, je moet voorbereid zijn. Gelukkig is het nooit nodig geweest. De enige verwonding die iemand opgelopen heeft was aan een soepblik. We dragen helmen, handschoenen en veiligheidsbrillen. Je werkt toch met scherp materieel en er valt weleens een tak naar beneden.” Als de knotters aan het werk zijn langs een weg, dan zetten ze waarschuwingsborden neer. “Deze verkeersborden zijn uniek, speciaal voor ons gemaakt. We zorgen ook voor een paar extra ogen die op het verkeer letten. De voorschriften worden steeds dwingender. Er moet balans zijn tussen plezier en een veilige werksituatie, zodat de knotters vrolijk én veilig weer naar huis gaan.” Daarover zijn beide bestuursleden het eens.
Zwaar werk
De knotgroep ontfermt zich onder andere over knotwilgen langs de Molenvliet, de Boterdijk en de Watsonweg, bij het helofytenfilter en rond het Zijdelmeer. “Er zijn afspraken welke wij doen en welke bomen de gemeente voor haar rekening neemt. We hebben maar een beperkt aantal zaterdagen en medewerkers. Vorige week zaterdag waren we in Botshol, daar hebben we eenvoudig werk gedaan. Ook maaien en hooien we op het zogenoemde Brameneiland en helpen we in Het Enge Bos,” noemt Bert wat locaties op waar ze te vinden zijn. Als ze tussendoor werk doen voor particulieren, betalen zij een klein bedrag en soms ontvangen ze een donatie. “We hoeven er niets aan te verdienen, maar daar kunnen we ons materiaal van aanschaffen en onderhouden. Verder worden we financieel ondersteunt door Landschap Noord-Holland,” legt Wim uit.
Het knotten is zwaar werk en de meeste vrijwilligers zijn al wat op leeftijd. “Het is gezellig om met elkaar buiten bezig te zijn en we zien wel hoelang we het volhouden”, zegt Bert die al meer dan twintig jaar actief is voor de Knotgroep. Wim Bax kwam in 2015 bij de groep. Sinds kort is er een nieuw bestuur met nieuwe energie, zodat de stichting klaar is om de komende jaren te blijven knotten.